Detektyw w Polsce
Przychodzi dzień w którym trzeba podjąć tą ważną decyzję – pojawił się problem i trzeba go rozwiązać. Osoba bliska zaczęła później wracać do domu (mąż,żona,dziecko), dłużnik nie chce oddać nam pieniędzy, które zostały przekazane beż żadnej umowy, pracownik lub firma podwykonawcza zaczyna łamać warunki umowy o zakazie konkurencji.
I nadchodzi ten moment w którym sami lub z czyjegoś pomysłu podejmujemy tą decyzję o wynajęciu detektywa. Jednak kim jest detektyw? Co oznacza zawód detektywa w Polsce? Jak wygląda to w praktyce? Jakie są jego możliwości, a jakie ograniczenia?
Postrzeganie detektywów
Wyobrażenia na temat detektywów posiadamy głównie z telewizji (np. Malanowski), książek i filmów (Sherlock Holmes) lub telewizji – Krzysztof Rutkowski:). Wg polskiego prawa detektywem jest osoba posiadająca licencję i tylko ona może używać tego tytułu zawodowego (art.4 ust. 1 i 2)*.
W Polsce działają również jednoosobowe działalności gospodarcze lub firmy zatrudniające detektywów i działające na ich licencjach.
Detektywi muszą działać zgodnie z prawem, a reguluje to ustawa z dnia 6 lipca 2001, która precyzyjnie określa czym jest usługa detektywistyczna. Zgodnie z art. 2. ust. 1:
„Usługami detektywistycznymi są czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowane na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą, w formach i w zakresie niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych na mocy odrębnych przepisów, a w szczególności:
- w sprawach wynikających ze stosunków prawnych osób fizycznych
- w sprawach wynikających ze stosunków gospodarczych dotyczących: a) wykonywania zobowiązań majątkowych, zdolności płatniczych lub wiarygodności w tych stosunkach, b) bezprawnego wykorzystywania nazw handlowych lub znaków towarowych, nieuczciwej konkurencji lub ujawnienia wiadomości stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub tajemnicę handlową;
- sprawdzanie wiarygodności informacji dotyczących szkód zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym
- poszukiwanie osób zaginionych lub ukrywających się;
- poszukiwanie mienia
- zbieranie informacji w sprawie, w której toczy się postępowanie karne, postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe albo inne, jeżeli w toku postępowania można zastosować przepis prawa karnego.”
Wizyta u detektywa
Przychodząc do detektywa lub firmy świadczącej tego typu usługi należy pamiętać, że jest to firma prywatna. Przed przekazaniem jakichkolwiek szczegółowych informacji na temat Naszej sprawy warto sprawdzić czy firma spełnia wymogi formalne, które mają istotne znaczenie w przypadku, gdy materiały zebrane przez detektywa mają być ważnymi dowodami w toczącej się sprawie sądowej.
Usługa detektywistyczna polega na zbieraniu i przetwarzaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, nie jest także usługą efektu. Wynajmując detektywa wykupujemy czas jego pracy i ustala on stan faktyczny, który może się różnić od oczekiwań klientów. Przykład – klient twierdzi, że druga strona krzywdzi dziecko i ciągle kłamie, a w rzeczywistości osobą przeinaczającą fakty jest sam klient. Detektyw nie przedstawi przed sądem sytuacji, których nie zaobserwował lub które nigdy się nie wydarzyły. Dlatego jest także ważnym świadkiem w sądzie, ponieważ ocenia sytuację poprzez subiektywną ocenę.
Efekt czy osiągniecie zamierzonego celu poprzez współpracę z detektywem zależy od wielu czynników zewnętrznych. Często, aby zebrać dowody potrzeba wielu dni pracy, ludzi oraz środków technicznych (w miarę możliwości) aby osiągnąć zamierzony efekt. Praca detektywa nie wygląda tak jak to pokazują w telewizji.
Detektyw w Polsce i początek współpracy
Przed podjęciem współpracy z biurem detektywistycznym warto sprawdzić czy spełnia ono wszystkie wymogi formalne. Takimi wymagami są: zarejestrowana działalność gospodarcza, licencja, wpis do działalności regulowanej, ubezpieczenie OC. Przed przekazaniem szczegółowych informacji warto umówić się na spotkanie i sprawdzić czy detektyw ma już doświadczenie w podobnych sprawach – życie często różni się od telewizji i zgodnie ze starym powiedzeniem „nie oceniaj książki po okładce” wygląd detektywa może bardzo różnić się od kreowanych przez telewizję wyobrażeń. Dla potwierdzenia tej tezy warto obejrzeć poniższy materiał:
Fachowcy – odcinek 10 – Detektyw
Po wstępnych ustaleniach i przy podpisaniu umowy warto przygotować jak najwięcej informacji dla detektywa prowadzącego sprawę. Takimi informacjami mogą być m.in.: zdjęcia, dane adresowe, miejsce, jak wygląda dzień pracy lub czas wolny itd. Im więcej informacji będzie posiadał detektyw, tym łatwiej i tańszym kosztem. Ponadto zwiększą to szansę na powodzenie, detektyw będzie w stanie osiągnąć zamierzony cel. Pamiętać również należy, że nie wolno zatajać żadnych informacji przed detektywem, które mają istotne znaczenie dla wykonania zlecenia. Wprowadzenie detektywa w błąd, zatajenie istotnych informacji mających wpływ na czynności może mieć negatywny wpływ na efektywność zlecenia. Detektyw również nie może podejmować czynności naruszających prawo, ale o tym już w innym artykule.
*- ustawa o usługach detektywistycznych z dnia 6 lipca 2001 roku
